Zit jij regelmatig hoog in het zadel op een paard? Heb je paardrijlessen of doe je aan ruitersport? Dan weet je hoe belangrijk je houding is tijdens het rijden. Maar wist je dat jouw voeten invloed hebben op de manier waarop je in het zadel zit en dat pijn in je voeten voort kan komen uit een verkeerde houding en je zo voetklachten door paardrijden kunt krijgen? In dit blog leg ik je uit hoe dit zit.
Een goed zadel
Een goed zadel is belangrijk voor jezelf én het paard. Het zorgt ervoor dat jij in balans bent. Zit je niet goed? Dan moet je de hele tijd je houding compenseren; dat kan diverse lichamelijke klachten geven. Ook het paard kan uit balans zijn, dat kan hem pijnklachten geven. Om het plaatje compleet te maken: ruiter en paard kunnen elkaars klachten én (on)balans versterken. Zorg daarom dat je het paard kent of dat een deskundige meekijkt hoe jullie samen bewegen.
De belangrijkste voorwaarde voor de juiste zit is een goed gebouwd zadel dat overal gelijkmatig ligt. Het formaat van het zadel moet passen bij de billen van de ruiter. Dat betekent dat het diepste punt van het zadel iets voor het midden moet liggen.
Je eigen houding als je paardrijdt voorkomt voetklachten door paardrijden
Als ruiter moet je soepel en flexibel kunnen meebewegen met de bewegingen die het paard maakt. De juiste spierspanning op het juiste moment, daar gaat het om. Flexibel is iets anders dan slap. En als je te stram en stijf zit, heb je meer kans op gewrichtsblessures. En net als bij lopen; zit je scheef, dan moet de andere kant harder werken om dit te compenseren, mogelijk met overbelasting tot gevolg.
Maak eens opnames van jezelf en kijk hoe je rijdt. Wat valt je op en wat zegt het over de eventuele pijnklachten die jij ondervindt?
Ontspannen rijhouding voorkomt voetklachten door paardrijden
De volgende keer dat je gaat rijden, doe dan eens alles heel erg bewust en begin bij je houding. Let daarbij op het volgende:
- Als je netjes rechtop je paard zit, zou je bij volledig ontspannen spieren je beide zitbeenknobbels in het zadel moeten voelen.
- Je zit op het diepste punt van het zadel en je zitvlak beweegt in alle gangen van achter naar voren soepel mee.
- Daarbij is het de bedoeling dat je steeds contact houdt met het zadel.
- Zorg ervoor dat je lendenen loodrecht op het paard gericht blijven en dat je je heupen niet intrekt.
- Het kruis moet zonder enige verkramptheid aangespannen worden.
- Door elastisch te veren kunnen de schokken van het paard worden opgevangen. Hierdoor ontstaat samenspel tussen je been- en teugelhulpen.
- Je ongedwongen opgerichte bovenlichaam moet rustig blijven en loodrecht op het paard zitten. Je rug moet buigzaam zijn om de kracht van de schokken te breken.
Je zit in evenwicht als je in staat bent je aan alle bewegingen van het paard harmonisch aan te passen.
Ruitersport en rugpijn
Veel ruiters krijgen last van rugpijn tijdens een rit of erna. Het is logisch dat rugklachten je houding tijdens het paardrijden beïnvloeden. Nu is het te makkelijk om aan te nemen dat de rugpijn wordt veroorzaakt door paardrijden. Het kan best zijn dat je rug juist zwak is omdat je in het dagelijks leven te veel zit en dat paardrijden de rug naar verhouding te veel belast. Daarom doe je er goed aan eerst uit te zoeken waar het aan ligt. Aan het zadel, het paard, je houding of aan je leefstijl.
Pijn in nek en schouders tijdens paardrijden
Hoewel pijn overal in het lichaam kan ontstaan, krijgen veel (beginnende) ruiters pijn in nek en schouders. Deze klacht komt meestal voort uit een te gespannen rijhouding. Het is goed om ook in het dagelijks leven je houding te checken. Zit je veel achter de computer met gespannen opgetrokken schouders? Is het pijnlijk om je hoofd te draaien en te kantelen? Dan kun je niet verwachten dat je wél met ontspannen schouders op een paard zit.
Rijden met of zonder beugels
Ontspanning kun je bereiken door zitoefeningen te doen. Ontspannen zijn is een eerste voorwaarde voor het evenwicht te paard. Je zit in evenwicht als je in staat bent je aan alle bewegingen van het paard soepel aan te passen.
Rijd in het begin slechts korte tijd zonder beugels, om spanning door vermoeidheid te voorkomen. Rijden zonder beugels bevordert je reactievermogen om snel je evenwicht te bewaren als dat nodig is.
Pijn in je voeten door hippische sporten
Je zou het niet 1-2-3 verwachten, maar je kunt ook voetklachten krijgen door ruitersport. Als ruiter ben je ontzettend veel bezig met je benen en je voeten. Het lijkt misschien dat je bovenlichaam de meeste krachten opvangt tijdens het paardrijden, maar in werkelijkheid zijn het je voeten en enkels die de klappen opvangen van de rest van het lichaam! Nu klinkt pijn in voeten of enkels door paardrijden ineens niet meer zo gek meer, hè?
Zonder een correcte voethouding kun je niet genoeg stabiliteit maken. Voor veel ruiters is een juiste voethouding in de praktijk erg lastig.
Wat is een goede voethouding?
De juiste houding van de voeten, begint al bij het opstijgen. De plaatsing van je voet in de beugel is daarbij cruciaal.
- Plaats je voet in de beugel van buiten naar binnen. Op die manier draait je beugelriem de juiste kant op: het platte deel ligt tegen je scheenbeen.
- Neem de tijd om de beugel op de juiste manier onder je voet te plaatsen.
- De beugel moet onder de bal van de voet moet zitten. Toch gaat het hier vaak mis en zit de beugel alleen aan de kant van de grote teen onder de bal van de voet. Dat is erg belastend voor enkels en knieën.
- Je hakken moeten laag zijn. De kunst daarbij is om je voet en enkel te ontspannen. Door het gewicht van je been wordt je hak automatisch het laagste punt.
- Zorg ervoor dat je tenen niet naar buiten draaien.
- Na een tijdje rijden, kan de beugel wegdraaien van je voet. Hierdoor komen je kleine tenen weer vrij te liggen en zakken je knieën en enkels naar de buitenkant weg. Om je beugels recht te houden zul je de hele beugel, van grote teen naar kleine teen, gelijk moeten belasten. Soms lukt dit alleen wanneer je je onderbenen wat af laat steken.
Ik vertelde al dat je niet alleen last kunt krijgen van voetklachten door paardrijden, maar ook andersom! Daarom is het belangrijk om niet alleen je houding tijdens het rijden te verbeteren, maar je voeten ook in het dagelijks leven beter te ondersteunen. Door Footlogics inlegzolen te dragen, ontstaat een natuurlijk looppatroon waardoor je lichaam in balans is en je houding niet hoeft te worden gecorrigeerd. Je moet niet gek staan te kijken als je houding tijdens het paardrijden daardoor óók positief wordt beïnvloed. De vraag is: wat was er eerst, de kip of het ei?
Comfortabele rijlaarzen
Natuurlijk is het belangrijk dat je rijlaarzen kiest die comfortabel zitten. Goede rijlaarzen zorgen dat je voeten niet makkelijk uit de beugels kunnen glippen. Let niet alleen op de pasvorm maar bedenk ook dat je veel tijd doorbrengt in de stal en dat de laarzen tegen een stootje moeten kunnen én jouw voeten warm houden.
Rijlaarzen zijn gemaakt van rubber of leer. De rubberen laarzen zijn te verkrijgen met of zonder voering. Laarzen met voering zijn ‘s winters warmer. Er bestaan ook stalschoenen met stalen neuzen, misschien een idee om deze tijdens de stalwerkzaamheden te dragen en de laarzen te bewaren voor de rit. Ook de zolen die in je rijlaarzen zitten, kun je vervangen door inlegzolen die je voeten de juiste ondersteuning geven tijdens het paardrijden.
