Wat is een klapvoet?
Een klapvoet – ook wel dropvoet genoemd – ontstaat door verlamming van spieren in het onderbeen, de zogenaamde voetheffers. Hierdoor kan de voet tijdens het lopen niet goed afwikkelen. Naast deze verlamming zijn de spieren van de enkel meestal ook verzwakt waardoor de voet lastig stabiliseert. Een klapvoet is dus een neurologisch probleem.
De symptomen van een klapvoet
Het is lastig of zelfs onmogelijk om de voet en tenen op te tillen. Lopen is moeilijk doordat de trekspieren in de voet zo zijn verzwakt. Bij een gezonde voetafwikkeling, zet je eerst de hak neer en rol je de voet zo helemaal af tot aan de tenen. Bij een klapvoet is die totale afwikkeling niet mogelijk en klapt de voet neer. Het karakteriserende looppatroon wordt ook wel hanentred genoemd. Omdat de trekspieren niet goed werken, hef je vaak de hele heup op om de voet toch boven de grond te tillen.
We hebben een heel duidelijk filmpje gevonden waarop het looppatroon goed is te zien. Als je een klapvoet hebt en rechtop gaat staan, met de hakken op de grond, is het niet mogelijk de tenen te strekken zodat ze ook de grond raken. Dankzij een goed afwikkeling kunnen wij stabiel en soepel bewegen. Met een klapvoet zijn de spieren van de voet niet soepel en de voet wordt niet ontspannen neergezet. Door de stijfheid en verlamming, is er slecht contact met de ondergrond waardoor je makkelijk stoot en struikelt over oneffenheden. Je kunt je voorstellen dat dit en de spierzwakte een onzeker gevoel geven en door het wankele evenwicht is de kans op enkelblessures groot.
Oorzaak klapvoet
Als je een klapvoet hebt, denk je waarschijnlijk dat je de oorzaak in je voet moet zoeken. Maar meestal ligt de oorzaak ergens anders: namelijk een beknelling van de kuitbeenzenuw (nervus peroneus). De beknelling van deze zenuw zit ter hoogte van het kuitbeen. Je kunt het kuitbeenbot voelen, net onder je knie aan de buitenkant van je been. Die zenuw loopt over het bot heen naar de spieren toe waar het omgeven is door bindweefsel. Dat is als het ware de zwakke plek van deze zenuw: door repeterende bewegingen (sporten, veel met de benen over elkaar zitten, veel op je hurken zitten) ontstaan wrijving en druk. Een klapvoet kan ook het gevolg zijn van een vernauwing tussen de vierde en vijfde lendenwervel, waarbij de vijfde lendenzenuwwortel beklemd raakt (hernia).
Diagnose van klapvoet in ziekenhuis
Voor de diagnose van een klapvoet moet je in het ziekenhuis zijn. Goede anamnese, waarbij naar de patiënt wordt geluisterd, welke pijnklachten er precies is belangrijk. Daarnaast zal een neurologisch onderzoek worden gedaan waarbij vaak de plaats van de beklemming wordt vastgesteld door middel van een zenuwgeleidingsonderzoek (EMG). Hierbij wordt de zenuwgeleiding gemeten door middel van kleine elektrische schokjes waarmee de zenuw wordt geprikkeld. Dit klinkt griezelig maar de behandeling valt erg mee. Ook wordt een MRI-scan van de ruggenwervels gemaakt als wordt gedacht aan beklemming van een zenuwwortel. In sommige gevallen is de klapvoet het gevolg van een bot- of gewrichtsafwijking. Dit wordt zichtbaar met een scan van de knie.
Aanbevolen steunzolen bij klapvoet
Gevolgen van klapvoet
Als gevolg van de verzwakte spieren bij een klapvoet ontstaat vaak pijn in de zijkant van het onderbeen. Ook de voetwreef kan overbelast raken omdat deze spieren te veel moeten compenseren. Zenuwbeklemming geeft een doof en tintelend gevoel in de huid (dus niet hetzelfde gevoel als bij een slapende voet want dan tintelt de hele voet). Als je een klapvoet hebt, is het niet verstandig om auto te rijden. Naar mijn weten is er wettelijk niets geregeld hierover maar je moet er niet aan denken dat je betrokken raakt bij een ongeval… dus ik zou het niet doen.
Behandeling klapvoet
Helaas bestaat er geen behandeling of operatie die de klapvoet kan verhelpen. Je kunt ervoor zorgen dat er zo min mogelijk druk wordt uitgeoefend op de zenuw en diverse oefeningen doen.
- Loop thuis regelmatig op sokken of blote voeten en vooral op de hak van je voeten.
- Oefen door je voeten en tenen op te trekken, met de hak op de grond.
- Ga met je voorvoeten op een traptrede te gaan staan en ga dan afwisselend zo hoog mogelijk op de tenen te staan en de omgekeerde beweging maken met de hielen zo laag mogelijk.
- Draag platte schoenen met extra ondersteuning aan de enkels zoals enkellaarsjes met veters.
- Draag comfortabele inlegzolen die de voetboog ondersteunen en waardoor de spieren van de enkel minder worden belast, zoals de Footlogics Sensi.
- Train de spierkracht van de voeten, ga hiervoor naar een fysiotherapeut.
- Bij zeer zwakke spieren kan een kunststof spalk worden aangemeten.
Herstel klapvoet
Ik kan me voorstellen dat je niet heel erg vrolijk bent geworden na dit verhaal. Maar er is gelukkig ook goed nieuws: een klapvoet waarbij geen sprake is van complete verlamming, geneest meestal binnen 3 maanden. Tot die tijd is het helaas een zeer pijnlijke aandoening die je veel last bezorgt omdat je beweeglijkheid zo verminderd is.